Likwidacja środka trwałego wniesionego aportem do spółki

Przy założeniu spółki z o.o. wspólnicy wnieśli wkład niepieniężny (aport) w postaci m.in. budynku, środków transportu i urządzeń. Wniesiony sprzęt jest już w 100% zamortyzowany. Niektóre urządzenia spółka planuje poddać likwidacji. Czy fakt, że zostały one wniesione jako aport, powoduje obowiązek obniżenia kapitału zakładowego przy ich wycofaniu z użytkowania? W jaki sposób dokonać likwidacji zużytych już środków trwałych wniesionych wcześniej aportem?

Wycofanie z używania środków trwałych wniesionych do spółki aportem nie powoduje zmian w jej kapitale zakładowym. Spółka nie obniża z tego powodu kapitału zakładowego. Likwidację środka trwałego wniesionego aportem przeprowadza się na ogólnych zasadach obowiązujących wszystkie środki trwałe.

W myśl art. 158 § 1 K.s.h., jeśli do spółki jest wnoszony wkład niepieniężny, umowa spółki powinna szczegółowo określać przedmiot tego wkładu oraz osobę wspólnika wnoszącego aport, jak również liczbę i wartość nominalną objętych w zamian udziałów. Jak wynika z art. 158 § 3 K.s.h., przedmiot wkładu pozostaje do wyłącznej dyspozycji zarządu spółki. Otrzymanym w formie aportu środkiem trwałym spółka z o.o. może swobodnie dysponować, tj. wykorzystywać na własne potrzeby w ramach własnej działalności operacyjnej, może go również sprzedać lub przeznaczyć do likwidacji, gdy utraci zdatność do użytkowania lub jego użytkowanie okaże się nieopłacalne.

W księgach rachunkowych wniesienie aportu w postaci środka trwałego polega na zwiększeniu wartości aktywów trwałych (konto 01 "Środki trwałe"). Pod datą wpisu w KRS wartość wniesionego wkładu ujmuje się po stronie Ma konta 80 "Kapitał zakładowy", w korespondencji z kontem rozrachunkowym 24 "Pozostałe rozrachunki" (w analityce: Rozrachunki ze wspólnikiem).

Jeśli spółka podjęła decyzję o likwidacji środka trwałego otrzymanego w formie aportu w związku z utratą zdatności do użytkowania, to zaprzestaje jego ujmowania w księgach rachunkowych, tj. wyłącza go z ewidencji środków trwałych (i ewentualnie przenosi do ewidencji pozabilansowej do czasu jego fizycznej likwidacji) oraz dokonuje kasacji numeru inwentarzowego. Postawienie środka trwałego w stan likwidacji zazwyczaj dokumentuje się dowodem "LT - Likwidacja środka trwałego". Podstawą jego wystawienia może być m.in. pisemna decyzja kierownika jednostki o postawieniu środka trwałego w stan likwidacji lub protokół komisji likwidacyjnej zatwierdzony przez kierownika jednostki. Jeżeli postawiony w stan likwidacji środek trwały nie jest jeszcze w pełni zamortyzowany, to jego nieumorzoną wartość zalicza się w myśl art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy o rachunkowości do pozostałych kosztów operacyjnych.

Ewidencja księgowa likwidacji środka trwałego wniesionego aportem

1. LT - likwidacja środka trwałego nie w pełni zamortyzowanego:

a) wartość początkowa środka trwałego:

- Ma konto 01 "Środki trwałe",

b) dotychczasowe odpisy umorzeniowe środka trwałego:

- Wn konto 07-1 "Odpisy umorzeniowe środków trwałych",

c) nieumorzona wartość środka trwałego:

- Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne".

2. LT - likwidacja środka trwałego w całości zamortyzowanego:

- Wn konto 07-1 "Odpisy umorzeniowe środków trwałych",
- Ma konto 01 "Środki trwałe".

3. Przeniesienie środka trwałego do ewidencji pozabilansowej (do czasu jego fizycznej likwidacji), zapisem jednostronnym:

- Wn konto 09-1 "Środki trwałe w likwidacji".