Darowizna towarów handlowych

Zakupuję towary handlowe (farby emulsyjne) głównie w celu dalszej odsprzedaży. Jednak w lutym 2013 r. część z nich została przekazana w formie darowizny. W momencie zakupu farb VAT był odliczony, wystawiona więc została faktura wewnętrzna dokumentująca darowiznę. Jak należy ująć to zdarzenie w księgach rachunkowych, jeżeli prowadzę ewidencję kosztów tylko w zespole 4? Nabyte towary handlowe w momencie zakupu ujmuję na koncie 33 "Towary", a na koniec miesiąca ustalam stan towarów w drodze spisu z natury i koryguję stan towarów na koncie 33 o wartość tego spisu.

W jednostkach handlowych prowadzących ewidencję kosztów działalności operacyjnej tylko na kontach zespołu 4 (według rodzajów) należy odrębnie ujmować co najmniej koszty wymienione w rachunku zysków i strat (wariant porównawczy) w wierszach od B.I do B.VII, tj.:

amortyzację,
zużycie materiałów i energii,
usługi obce,
podatki i opłaty, w tym podatek akcyzowy,
wynagrodzenia,
ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia,
pozostałe koszty rodzajowe.

Do kosztów działalności operacyjnej zalicza się także wartość sprzedanych towarów (według cen zakupu), których ewidencję prowadzi się na koncie 73-1 "Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)" oraz wartość sprzedanych materiałów ujmowanych w księgach rachunkowych na koncie 74-1 "Wartość sprzedanych materiałów".

Na podstawie dowodów potwierdzających rozchód towarów z magazynu spowodowany ich sprzedażą (tj. Wz lub innego dowodu) dokonuje się następującego zapisu w księgach rachunkowych:

- Wn konto 73-1 "Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)",

- Ma konto 33 "Towary".

Nie zalicza się do kosztów działalności operacyjnej i w związku z tym nie ujmuje na koncie 73-1 towarów przekazanych w formie darowizny. Ich wartość w cenach zakupu (nabycia) zalicza się do tzw. pozostałych kosztów operacyjnych. Jak bowiem wynika z art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. h) ustawy o rachunkowości, przez pozostałe przychody i koszty operacyjne rozumie się przychody i koszty związane pośrednio z działalnością jednostki. W szczególności są to koszty i przychody związane z przekazaniem lub otrzymaniem nieodpłatnie aktywów, w tym w drodze darowizny. Zatem wartość towarów przekazanych w formie darowizny należy wycenić według cen zakupu (nabycia) i odnieść - pod datą ich wydania z magazynu - w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych zapisem:

- Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne",

- Ma konto 33 "Towary".

Okoliczność przekazania towarów w formie darowizny powinna zostać w odpowiedni sposób udokumentowana, np. w formie protokołu. Może być on podstawą dokonania zapisu w księgach rachunkowych, jeżeli będzie zawierał co najmniej dane wymagane dla dowodów księgowych, które zostały wymienione w art. 21 ust. 1 ustawy o rachunkowości, w tym m.in.:

informacje o darczyńcy i osobie obdarowanej,
przedmiocie darowizny, jego wartości rynkowej,
dacie sporządzenia protokołu i dacie wydania przedmiotu darowizny.

W pytaniu wskazano, że w momencie zakupu towarów, które były przedmiotem darowizny, VAT został odliczony, więc dla celów rozliczenia VAT należnego została wystawiona faktura wewnętrzna. Kwotę podatku VAT należnego wykazanego w tej fakturze zalicza się również do pozostałych kosztów operacyjnych. Ewidencja tego podatku przebiegać będzie zapisem:

- Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne",

- Ma konto 22-1 "Rozrachunki z tytułu VAT należnego".