plan kont, polityka rachunkowości, zasady rachunkowości
lupa
Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
A A A

Gazeta Podatkowa nr 64 (1314) z dnia 11.08.2016

Ewidencja nagród wypłacanych pracownikom

Pracodawcy mogą przekazywać pracownikom różnego rodzaju nagrody pieniężne lub rzeczowe. Do nagród w formie pieniężnej należą m.in. nagrody z zysku, premie roczne oraz nagrody jubileuszowe. W księgach rachunkowych ewidencja nagród pieniężnych dla pracowników może być prowadzona na koncie 23-0 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń".

Nagrody z zysku

Część wypracowanego przez jednostkę zysku netto może zostać przeznaczona na wypłatę nagród pracownikom. Dokonuje się tego na podstawie uchwały (decyzji) podjętej przez właściwy organ w sprawie podziału zysku. W księgach rachunkowych wartość nagród dla pracowników, których źródłem finansowania jest zysk netto, ujmuje się w wartości brutto na koncie 82 "Rozliczenie wyniku finansowego" zapisem:

- Wn konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego",

- Ma konto 23-0 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń".

Wypłacone pracownikom nagrody z zysku podlegają takim samym obciążeniom jak wynagrodzenie ze stosunku pracy. Stanowią one dla pracownika przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o pdof (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.). Wartość nagród należy więc opodatkować na zasadach przewidzianych dla przychodów z tego źródła, pobierając zaliczkę na podatek w sposób wskazany w art. 32 ustawy o pdof.

Od kwoty wypłaconej pracownikowi nagrody z zysku należy naliczyć składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne w analogiczny sposób jak od wynagrodzenia za pracę. Wynika to z § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 2236) oraz art. 81 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 581 ze zm.).

W księgach rachunkowych potrącenia dokonane od przyznanych nagród można ująć na podstawie listy płac w następujący sposób:

a) pobranie zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych

- Wn konto 23-0 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń",

- Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (w analityce: Rozrachunki z urzędem skarbowym - pdof),

b) składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne w części finansowanej przez pracownika

- Wn konto 23-0 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń",

- Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (w analityce: Rozrachunki z ZUS).

Natomiast wypłatę pracownikom nagród w kwocie netto, czyli po pomniejszeniu o kwotę składek ZUS i zaliczki na podatek dochodowy, na podstawie dowodu KW lub wyciągu bankowego, w księgach rachunkowych można ująć następująco:

- Wn konto 23-0 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń",

- Ma konto 13-0 "Rachunek bieżący" lub konto 10 "Kasa".

Ewidencja księgowa składek ZUS w części finansowanej przez pracodawcę zależy od tego, czy w uchwale (decyzji) w sprawie podziału zysku zdecydowano o opłaceniu ich z zysku. Jeśli zostaną one sfinansowane z zysku, to ich wartość odnosi się na konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego" zapisem:

- Wn konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego",

- Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (w analityce: Rozrachunki z ZUS).

Natomiast w innym przypadku składki ZUS od nagród z zysku w części obciążającej pracodawcę zostaną zaliczone w ciężar kosztów działalności operacyjnej. Można je zaksięgować następująco:

- Wn konto 40 "Koszty według rodzajów" (w analityce: Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia) lub konto w zespole 5,

- Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (w analityce: Rozrachunki z ZUS).

Nagrody jubileuszowe

Pracodawcy spoza sfery budżetowej mogą sami ustalać zasady dotyczące nabywania przez pracowników praw do nagród jubileuszowych oraz ich wypłat. Jednostki takie we własnym zakresie ustalają kwestię zaliczenia poszczególnych okresów pracy oraz okresów jej nieświadczenia do stażu jubileuszowego. Poza tym ustalają częstotliwość wypłaty tych nagród oraz wysokość i sposób ich obliczania. Odpowiednie zapisy dotyczące nagród jubileuszowych powinny zostać zawarte w przepisach zakładowych (np. w układzie zbiorowym lub regulaminie wynagradzania) lub w umowie o pracę.

Nagrody jubileuszowe stanowią przychód ze stosunku pracy, który podlega opodatkowaniu. Zatem pracodawca jest zobowiązany do naliczenia i pobrania od tych nagród zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Nagrody jubileuszowe (gratyfikacje), które według zasad określających warunki ich przyznawania przysługują pracownikowi nie częściej niż co 5 lat, nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Wynika to z § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. W takim przypadku nie stanowią one także podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne. Zasadniczo od nagród, które pracodawca wypłaca z większą częstotliwością niż co 5 lat, należy naliczyć składki ZUS. Jednak w ściśle określonych sytuacjach istnieją wyjątki od tej reguły, np. kiedy nagrody wypłacane są w przypadku, gdy do osiągnięcia kolejnego 5-letniego okresu uprawniającego do nagrody jubileuszowej brakuje mniej niż 12 miesięcy, a pracownik po rozwiązaniu stosunku pracy przechodzi na emeryturę.

Nagrody jubileuszowe w kwocie brutto w księgach rachunkowych odnosi się w ciężar kosztów działalności operacyjnej na konto 40 "Koszty według rodzajów" (w analityce: Wynagrodzenia) lub konto w zespole 5 w korespondencji z kontem 23-0 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń" (przykład).

Ewentualne składki ZUS od tych nagród w części obciążającej pracodawcę księguje się następująco:

- Wn konto 40 "Koszty według rodzajów" (w analityce: Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia) lub odpowiednie konto w zespole 5,

- Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (w analityce: Rozrachunki z ZUS).

Ze względu na to, że nagrody jubileuszowe są świadczeniami pracowniczymi zależnymi od stażu pracy, do których pracownicy nabywają prawo przez cały okres zatrudnienia w jednostce, można na ich wypłatę tworzyć rezerwy w postaci biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Zgodnie z art. 39 ust. 2 pkt 2 ustawy o rachunkowości, jednostki dokonują biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów w wysokości prawdopodobnych zobowiązań przypadających na bieżący okres sprawozdawczy, wynikających m.in. z obowiązku wykonania, związanych z bieżącą działalnością, przyszłych świadczeń na rzecz pracowników. Do świadczeń tych zalicza się m.in. nagrody jubileuszowe, na które jednostki tworzą rezerwy, jeśli jednocześnie spełnione są dwa warunki:

a) gdy z przepisów prawa, układu zbiorowego lub umów o pracę jednoznacznie wynika, że pracodawca ma obowiązek wypłacenia nagród,

b) kwota świadczeń w ramach nagród jubileuszowych jest istotna i nieuwzględnienie jej w sprawozdaniu finansowym miałoby znaczący wpływ na obraz sytuacji finansowej jednostki.

Odpowiedni zapis w sprawie tworzenia lub nietworzenia rezerw na przyszłe świadczenia pracownicze, w tym na nagrody jubileuszowe, powinien być zawarty w przyjętych przez jednostkę zasadach (polityce) rachunkowości.

W księgach rachunkowych utworzenie rezerwy w postaci biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów na nagrody jubileuszowe, w kwocie przypadającej na dany okres sprawozdawczy, można ująć następująco:

a) gdy jednostka rozlicza koszty działalności operacyjnej tylko na kontach zespołu 4

- Wn konto 49 "Rozliczenie kosztów",

- Ma konto 64-1 "Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów",

b) jeśli koszty działalności operacyjnej ujmowane są tylko na kontach zespołu 5 lub na kontach zespołów 4 i 5

- Wn odpowiednie konto w zespole 5,

- Ma konto 64-1 "Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów".

Utworzoną rezerwę rozlicza się w odniesieniu do rzeczywiście poniesionych kosztów, w dacie ich poniesienia. Można tego dokonać w sposób zaprezentowany w tabeli.

Rozwiązanie rezerwy na nagrody jubileuszowe w zależności od sposobu prowadzonej przez jednostkę ewidencji kosztów działalności operacyjnej
Gdy rachunek kosztów prowadzony jest tylko
w zespole 4
Gdy prowadzony jest
pełny rachunek kosztów
Gdy koszty działalności operacyjnej rozliczane są tylko na kontach zespołu 5
1. Przekształcenie rezerwy w zobowiązanie:
a) faktycznie poniesione koszty
- Wn konto 40 "Koszty według rodzajów" (w analityce: Wynagrodzenia lub Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia),
- Ma konto 23-0 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń" lub konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne",
b) rozliczenie rezerwy do wysokości kosztów
- Wn konto 64-1 "Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów",
- Ma konto 49 "Rozliczenie kosztów".
a) faktycznie poniesione koszty
- Wn konto 40 "Koszty według rodzajów" (w analityce: Wynagrodzenia lub Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia),
- Ma konto 23-0 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń" lub konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne"
oraz równolegle
- Wn konto zespołu 5,
- Ma konto 49 "Rozliczenie kosztów",
b) rozliczenie rezerwy do wysokości kosztów
- Wn konto 64-1 "Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów",
- Ma konto zespołu 5.
a) faktycznie poniesione koszty
- Wn konto 64-1 "Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów",
- Ma konto 23-0 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń" lub konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne",
b) ujęcie rzeczywistych kosztów wyższych od rezerwy
- Wn konto zespołu 5,
- Ma konto 64-1 "Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów".

2. Rozwiązanie niewykorzystanej (w całości lub w części) rezerwy:
- Wn konto 64-1 "Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów",
- Ma konto 49 "Rozliczenie kosztów".
- Wn konto 64-1 "Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów",
- Ma konto zespołu 5.

- Wn konto 64-1 "Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów",
- Ma konto zespołu 5.

Przykład

Założenia

  1. W dniu 8 sierpnia 2016 r. jednostka przyznała pracownikowi nagrodę jubileuszową w kwocie brutto 6.000 zł. Z regulaminu wynika, że nagrody przysługują pracownikom co 5 lat, nie podlegają więc oskładkowaniu. Nagroda ta, stanowiąca przychód ze stosunku pracy, była dla pracownika pierwszą wypłatą w sierpniu br. Pracownikowi przysługują podstawowe koszty uzyskania przychodów oraz złożył on pracodawcy PIT-2. Wyliczenie kwoty do wypłaty:
    • podstawa naliczenia zaliczki na pdof (w zaokrągleniu do pełnych złotych):
      5.889 zł, tj. 6.000 zł - 111,25 zł,
       
    • pobrana zaliczka na pdof (w zaokrągleniu do pełnych złotych):
      1.014 zł, tj. (5.889 zł × 18%) - 46,33 zł,
       
    • do wypłaty: 4.986 zł, tj. 6.000 zł - 1.014 zł.
  1. Zgodnie z przyjętymi przez jednostkę zasadami (polityką) rachunkowości nie tworzy ona rezerw na przyszłe świadczenia, w tym na nagrody jubileuszowe - ich wartość z punktu widzenia jednostki jest nieistotna. Koszty działalności operacyjnej rozliczane są tylko na kontach zespołu 4.
     
  2. Z rachunku bieżącego jednostki przekazano kwotę przyznanej nagrody, po dokonanych potrąceniach, na konto bankowe pracownika.

Dekretacja

Opis operacji Kwota Konto
Wn Ma
1. LP - przyznanie nagrody jubileuszowej:       
   a) nagroda w kwocie brutto 6.000 zł 40 23-0 
   b) zaliczka na pdof 1.014 zł 23-0 22
2. WB - przekazanie na rachunek bankowy pracownika nagrody: 4.986 zł 23-0 13-0

Księgowania

Ewidencja nagród wypłacanych pracownikom

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2016 r. poz. 1047)

www.PlanKont.pl - Rozrachunki i roszczenia:

 Baza przykładów ewidencji księgowej
zdarzeń gospodarczych
www.IndeksKsiegowan.Gofin.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

marzec 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
2
3
4
5
6
8
9
10
12
13
14
16
17
18
19
21
22
23
24
26
27
28
29
30
IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
Rachunkowość finansowa, budżetowa, w przykładach liczbowych ...
Vademecum Księgowego - zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych

Gofin podpowiada

Kompleksowe opracowania tematyczne

Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.