Opłata od środków spożywczych w księgach rachunkowych podmiotu zobowiązanego do jej zapłaty

Jesteśmy jednostką zobowiązaną do uiszczania tzw. opłaty cukrowej. Jak powinniśmy ująć w księgach rachunkowych taką opłatę?

Naliczona opłata od środków spożywczych przez podmiot zobowiązany do jej zapłaty ma bezpośredni związek z działalnością tego podmiotu, dlatego też ujmuje się ją na koncie 40-3 "Podatki i opłaty" i/lub na odpowiednim koncie zespołu 5.

Do ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zdrowiu publicznym (Dz. U. z 2019 r. poz. 2365 ze zm.) mocą art. 7 ustawy z dnia 14 lutego 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów (Dz. U. poz. 1492 ze zm.) wprowadzono rozdział 3a "Opłata od środków spożywczych", który zawiera przepisy art. 12a-12k. Zmiana ta weszła w życie 1 stycznia 2021 r.

Z przepisów art. 12a ust. 1 ustawy o zdrowiu publicznym wynika, iż opłacie od środków spożywczych podlega wprowadzanie na rynek krajowy napojów z dodatkiem:

1) cukrów będących monosacharydami lub disacharydami oraz środków spożywczych zawierających te substancje oraz substancji słodzących, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie dodatków do żywności,

2) kofeiny lub tauryny.

Za napój, o którym mowa wyżej, uważa się wyrób w postaci napoju oraz syrop będący środkiem spożywczym, ujęty w PKWiU w klasach 10.32 i 10.89 oraz w dziale 11, w którego składzie znajduje się co najmniej jedna z ww. substancji, z wyłączeniem substancji występujących w nich naturalnie (por. art. 12b ust. 1 ustawy o zdrowiu publicznym).

Na podstawie art. 12d ustawy o zdrowiu publicznym, do wniesienia opłaty od środków spożywczych zobowiązane są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej będące:

1) podmiotem sprzedającym napoje do punktów sprzedaży detalicznej albo prowadzącym sprzedaż detaliczną napojów w przypadku: producenta, podmiotu nabywającego napoje w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub importera napoju;

2) zamawiającym, w przypadku gdy skład napoju objętego opłatą stanowi element umowy zawartej przez producenta, a dotyczącej produkcji tego napoju dla zamawiającego.

Podmioty obowiązane do zapłaty opłaty są obowiązane:

1) składać w postaci elektronicznej informację, opatrzoną podpisem kwalifikowanym, według wzoru określonego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych, organowi właściwemu w sprawie opłaty za pośrednictwem systemu informatycznego ministra właściwego do spraw finansów publicznych,

2) obliczać i wpłacać opłatę

- w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy informacja, na rachunek organu właściwego w sprawie opłaty.

W przypadku niedokonania opłaty w terminie właściwy naczelnik urzędu skarbowego ustali, w drodze decyzji, dodatkową opłatę w wysokości odpowiadającej 50% kwoty należnej opłaty (por. art. 12i ust. 1 ustawy o zdrowiu publicznym). Zasady ustalania wysokości opłaty określa art. 12f ustawy o zdrowiu publicznym.

Naliczona opłata od środków spożywczych przez podmiot zobowiązany do jej zapłaty ma bezpośredni związek z działalnością tego podmiotu. Dlatego też kwotę tej opłaty odnosi się w ciężar kosztów podstawowej działalności operacyjnej, tj. ujmuje się w księgach rachunkowych na kontach zespołu 4 i/lub 5.

Ewidencja księgowa opłaty od środków spożywczych

1. PK - naliczenie opłaty od środków spożywczych:

- Wn konto 40-3 "Podatki i opłaty",
- Ma konto 22-3 "Pozostałe rozrachunki publicznoprawne"

oraz równolegle:

- Wn konto zespołu 5,
- Ma konto 49 "Rozliczenie kosztów".

2. WB - zapłata opłaty na rachunek bankowy urzędu skarbowego:

- Wn konto 22-3 "Pozostałe rozrachunki publicznoprawne",
- Ma konto 13-0 "Rachunek bieżący".